Phân tích văn bản công tác văn thư tiếng Việt

Hành trình Xây dựng Ứng dụng AI Phân tích Văn bản Hành chính với Google AI Studio

Trong thời đại số, việc tự động hóa các quy trình thủ công là chìa khóa để nâng cao hiệu suất công việc. Một trong những công việc tốn nhiều thời gian và đòi hỏi sự chính xác cao trong môi trường công sở Việt Nam là lập trích yếu cho các văn bản hành chính. Bài viết này sẽ giới thiệu về bộ công cụ Google AI Studio và thuật lại hành trình thực tế, từ một yêu cầu phân tích đơn giản đến việc tạo ra một ứng dụng AI hoàn chỉnh để giải quyết bài toán này.

1. Giới thiệu về Google AI Studio: Sân chơi Sáng tạo cho mọi người

Google AI Studio là một công cụ dựa trên nền tảng web do Google phát triển, cho phép các nhà phát triển, lập trình viên và cả những người yêu thích công nghệ có thể dễ dàng xây dựng và thử nghiệm các ứng dụng dựa trên các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mới nhất của Google, tiêu biểu là dòng mô hình Gemini.

Mục tiêu chính của AI Studio là rút ngắn khoảng cách từ ý tưởng đến sản phẩm. Thay vì phải viết hàng trăm dòng mã phức tạp, người dùng có thể tương tác với AI thông qua ngôn ngữ tự nhiên, tinh chỉnh các "lời nhắc lệnh" (prompts) để "dạy" cho AI thực hiện chính xác nhiệm vụ mình mong muốn, từ đó nhanh chóng tạo ra các sản phẩm mẫu (prototypes).

2. Khám phá các công cụ chính của AI Studio

AI Studio cung cấp nhiều công cụ để người dùng có thể sáng tạo, trong đó có 4 công cụ chính:

• Chat (Trò chuyện): Đây là dạng tương tác cơ bản và quen thuộc nhất. Bạn có thể trò chuyện với AI như một trợ lý, đưa ra các câu hỏi, yêu cầu viết nội dung, tóm tắt, phân tích... Giao diện này rất lý tưởng để thử nghiệm nhanh các ý tưởng và "dạy" cho AI hiểu nhiệm vụ cơ bản.
• Stream (Luồng dữ liệu): Công cụ này được thiết kế cho các tác vụ đòi hỏi tạo ra nội dung dài và liên tục, ví dụ như viết một bài luận, một kịch bản phim hay một đoạn mã lập trình. Thay vì trả lời một lần, AI sẽ tạo ra nội dung theo từng "luồng", giúp quá trình sáng tạo liền mạch hơn.
• Generate Media (Tạo đa phương tiện): Sử dụng sức mạnh của các mô hình như Imagen 2, công cụ này cho phép người dùng tạo ra hình ảnh chất lượng cao chỉ từ những mô tả bằng văn bản. Đây là một công cụ mạnh mẽ cho các nhà thiết kế, marketing và sáng tạo nội dung.
• Build (Xây dựng ứng dụng): Đây chính là đích đến của quá trình thử nghiệm. Sau khi đã hoàn thiện một "lời nhắc lệnh" (prompt) trong giao diện Chat, công cụ Build cho phép bạn "đóng gói" prompt đó thành một ứng dụng web đơn giản, có thể chia sẻ qua một đường link. Người dùng cuối chỉ cần nhập dữ liệu đầu vào và nhận kết quả mà không cần thấy phần "lời nhắc lệnh" phức tạp bên trong.

3. Case Study: Từ Phân tích Thủ công đến Ứng dụng Tự động – Hành trình "Trích Yếu Văn Bản"

Hành trình của chúng ta là một ví dụ điển hình về sức mạnh của việc tinh chỉnh lặp đi lặp lại (iterative refinement) và khả năng học hỏi của AI.

Bước 1: Khởi đầu - Yêu cầu Tóm tắt Nội dung

Mọi thứ bắt đầu với một yêu cầu đơn giản: “Tóm tắt giúp tôi văn bản này”, kèm theo hình ảnh của "Quyết định và Kế hoạch về chuyển đổi số năm 2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ".

• Kết quả ban đầu: AI đã phân tích và đưa ra một bản tóm tắt chi tiết, đầy đủ các ý chính của văn bản. Kết quả này cho thấy khả năng đọc hiểu và tổng hợp thông tin tốt, nhưng nó vẫn là một bản tóm tắt theo văn phong tự do, chưa phải là một "trích yếu" chuẩn mực cho công tác văn thư.

Bước 2: Học cú pháp đầu tiên và các quy tắc cơ bản

Người dùng bắt đầu "huấn luyện" AI bằng cách đưa ra các quy tắc cụ thể hơn:

• Quy tắc 1 (Cú pháp): Giới thiệu cú pháp: Tên văn bản + tác giả hoặc cơ quan ban hành + Nội dung chính.
• Quy tắc 2 (Loại văn bản): Phân biệt cách dùng: "V/v" cho Công văn và "về việc" cho các loại văn bản khác (Quyết định, Kế hoạch...).
• Quy tắc 3 (Ngữ pháp): Hoàn thiện cú pháp thành một câu văn hoàn chỉnh bằng cách thêm các từ nối như "của" và động từ "ban hành".

Qua mỗi lần sửa lỗi, AI đã học và áp dụng các quy tắc này một cách nhuần nhuyễn hơn, kết quả đầu ra ngày càng chuẩn xác.

Bước 3: Tinh chỉnh nâng cao - Hiểu sâu về Nghị định 30/2020/NĐ-CP

Đây là bước ngoặt quan trọng nhất, giúp AI từ một công cụ "biết làm" trở thành một "chuyên gia". Người dùng đã cung cấp một kiến thức nền tảng pháp lý cốt lõi:

• Quy tắc vàng: “Nếu văn bản là của một cơ quan ban hành thì lấy tên cơ quan, trường hợp của cá nhân như "Thủ tướng Chính phủ" thì mới ghi thông tin cá nhân ban hành.”
• Nguồn tham chiếu: Nghị định 30/2020/NĐ-CP về công tác văn thư.

Kiến thức này đã giúp AI hiểu được rằng, dù người ký văn bản là "Chủ tịch", cơ quan ban hành chính thức phải là "Ủy ban nhân dân". Đây là một sự khác biệt tinh tế nhưng cực kỳ quan trọng trong thể thức văn bản hành chính.

Bước 4: "Đóng gói" thành ứng dụng – Từ Prompt đến Sản phẩm

Sau khi tất cả các quy tắc và ví dụ mẫu đã được tích hợp vào một "lời nhắc lệnh" (prompt) hoàn chỉnh, chúng ta đã tiến đến bước cuối cùng:

1. Sử dụng công cụ "Build": Toàn bộ prompt được sao chép vào công cụ xây dựng ứng dụng của Google AI Studio.
2. Thiết lập Đầu vào: Cấu hình ứng dụng để có thể nhận đầu vào là file hình ảnh và PDF.
3. Xuất bản: Ứng dụng được tạo thành công, có thể truy cập qua một đường link duy nhất, giúp tự động hóa hoàn toàn quy trình lập trích yếu.

Hành trình này cho thấy sức mạnh thực sự của Google AI Studio không chỉ nằm ở mô hình AI thông minh, mà còn ở khả năng cho phép người dùng (dù không phải lập trình viên chuyên nghiệp) có thể "huấn luyện" và "đóng gói" kiến thức chuyên môn của mình thành một công cụ hữu ích, phục vụ trực tiếp cho công việc hằng ngày.